6 Şubat 2023 sabahı saat 4.19’u hiçbirimiz unutmayacağız. Tıpkı 1999 da yaşadığımız 17 Ağustos Gölcük depremi gibi. Ya da daha önceki, “Erzincan, Varto, Horasan, Van, Burdur, Gediz, Elazığ, Düzce gibi yüzlerce bölgedeki depremler gibi. Depremler ve diğer doğal afetler yer yüzünde hiçbir zaman son olmayacak. Bu afetlerle birlikte yaşamanın yollarını bulmak bilmek lazım. Bu vesileyle depremlerde yaşamını kaybeden tüm canlar için Allahtan rahmet dilerken yaşamın devam ettiği gerçeğiyle hayata tutunmaya da mecburuz. Allah bir daha tekrarını yaşatmasın dileklerimle sizlere örnek bir yerleşim alanından örnek sunmak istiyorum. Atçaya bakış.. “27 Mayıs 1919'da Yunan saldırısına uğradı taş üstüne taş kalmadı. İşgal’ den üç yıl sonra 5 Eylül 1922'de kurtuluş savaşı sonrası mağlup Yunan Ordusu kaçarken o belde yıkık virane görünümüyle Cumhuriyet'in ilanı ile ayağı kalktı. Uzun zaman Avrupa'da kalan ve Fransa'da şehir planlamacılığı konusunda eğitim alan Abdi Bey hayran olduğu Paris'in Şanzelize, Eyfel gibi ünlü caddelerinin birleştiği, ismi daha sonra “Charles de Gaulle” olacak olan Etoile Meydanı'nı örnek aldı ve bu projenin minik yapısını Ege’nin o şirin kasabasına uyguladı. Önünüze haritayı açın bakın. Ya da Google Earth'dan kuş bakışı görün. Sözünü ettiğim yer Aydının Sultanhisar ilçesine bağlı Nazilli İzmir yol güzergahındadır. Hiç birimizin dikkatini çekmeyen bu şirin belde Türkiye’nin en planlı “Atça” kasabasıdır. Paris’in mini bir kopyası olarak Cumhuriyetin ilk yıllarında inşa edilen ATÇA’yı 11 kentimizi yerle bir eden deprem bölgelerinde uygulanmasını öneririm. Birçok bilim adamı, teknik kişiler, mühendisler, mimarlar müteahhitler ve siyasiler deprem bölgesini yeniden imar etmek üzere tartışıp duracaklardır. O yüzden soruyorum? “Siz hiç Atça’ya gittiniz mi? Ben yıllar önce Atça’yı duyduğumda gittim ve gördüm. Paris ’ide gördüğüm için aradaki benzerliğe hayret ettim. Paris’te Etoile Meydanı'na bağlanan 12 caddeye karşılık, Atça'ya da 45 derece açı ile 8 simetrik ana cadde ve bunları dik kesen yüzlerce düzenli sokaklar yerleşmiş. Evler birbirinin aynı bahçeli ve depreme dayanıklı güvenli konutlar. Sekiz ana caddenin birleştiği kasabanın göbeğindeki yarı çapı 100 metre olan “Atça Parkı” her caddenin ucundan bakıldığında görünür durumda. Yani her cadde Atça Parkı meydanına çıkar. Bu caddeler karakol Caddesi, Kurtuluş Caddesi, Abdi Bey Caddesi, Nazilli Caddesi, Kavaklar Caddesi, Jurnalı Caddesi, Batı Caddesi ve Atatürk Caddesidir. Aradan geçen 100 yıla rağmen kesinlikle çok katlı yapılaşmaya izin verilmeyen belde, daha çok bahçe içindeki müstakil evlerle donatıldı ve halen de öyle. Diyebilirim ki Türkiye’de bu şekilde tasarlanmış ilk ve tek yerleşim birimi Aydın iline bağlı Sultanhisarın Atça kasabasıdır. Atça Parkı, Atça'nın merkezidir. Sekiz ana caddenin birleştiği bu nokta, Atçalıların dinlenme ve eğlenme yerlerinden biridir. İlk önceleri çocuk bahçesi, hayvanat bahçesi gibi bölümlerden oluşan parkta, bugün aile çay bahçesi, kafetarya ve çocuk parkı bulunmaktadır. Caddelerin uzunluğu 500 metredir. Brüt alanı 58000 m²'dir. Atatürk Caddesi ve Karakol Caddesi parke ile kaplı, diğer bütün caddeler beton ve asfalt kaplamadır. 1979 yılı imar çalışmalarında ele alınan bir çevre yolu projesi tamamlanmıştır. Atça'da halkın büyük bölümü çilek, pamuk, zeytin, incir, üzüm, narenciye, şeftali ve sebzecilik işleriyle süt ve besi hayvancılığı yaparak geçimini sağlamaktadır. Atça Sanayi Sitesi'nde 107 adet dükkân bulunmaktadır. Bunun yanında ihracat yapan 1 adet Dişli fabrikası , 1 adet Tekstil (Brode) fabrikası, 4 adet zeytinyağı fabrikası, 3 adet narenciye mumlama fabrikası, 2 adet pamuk çırçırlama fabrikası, 1 adet kasa fabrikası, 1 adet deterjan fabrikası ve 1 adet su dolum tesisi beldede istihdam yaratmaya çalışmaktadır. En önemlisi ise eğitim. Bu kasabada okuma yazma oranı yüzde 97'dir. Bölgedeki eğitim kurumları nüfusa oranla dengelenmiştir. Yükseköğretim öğrencileri için Atça Belediyesi tarafından erkek yurdu ve kız yurdu olmak üzere 2 adet yurt, 1 adet anaokulu, 6 ilkokul, 2 ortaokul 1 endüstri meslek lisesi, 1 Anadolu lisesi ve 1 meslek yüksekokulu bulunmaktadır. Şimdi vermek istediğim mesaj apaçık ortada. Deprem sonrası alelacele yapılacak konutlar için yer zeminleri belirlenmeli ve ATÇA kasabası örnek alınmalı. Ben bir gazeteci olarak bu işe bu kadar akıl yorabiliyorsam ve haddim olmadan yorumda bulunabiliyorsam af ola. Ama sizde bir derinden düşünün. Ve gidin Atçayı bir görün derim… Haberlerimizi Instagram, Facebook, Twitter, Telegram hesaplarımızdan ve YouTube kanalımızdan takip edebilirsiniz.