Ay sadece gecelerimizi aydınlatan bir ışık kaynağı değil, bunu hepimiz biliyoruz. Peki ayın yaşam için ne kadar önemli olduğunu biliyor muyuz?
Ayın çekim gücü canlıları koruyor
Dünyanın uydusu ay yaşam için gerekli olan iklim koşullarının korunmasına, Dünya`nın çekirdeğindeki sıvı halin korunmasına yardımcı oluyor ve Dünya`nın manyetik akışını sabit tutuyor.
Bilim adamlarının yaptığı çalışmalara göre, güneşin doğudan doğup batıdan batması dahi ayın sabitliğinden meydana geliyor. Eğer ayın çekim gücü bizi korumasa dünya üzerinde bulunan bütün canlılar için yaşamın sonu gelmiş olacaktı.
Ay olmasaydı dünyada yaşam sadece mikrobik düzeyde olurdu. Yani Mars’tan ve Venüs’ten farkımız olmazdı.
Mars büyüklüğünde bir gezegenin çarpmasıyla...
Dünya’nın yaşam için uygun koşulları oluşturmasının yüzlerce, hatta binlerce sebebinden biri de Ay ve Dünya arasındaki hassas kütleçekim dengesi.
Ay’ın nasıl oluştuğu tam olarak bilinemiyor olsa da, Güneş Sistemi’nin şekillenmesinden 30-50 milyon yıl sonra meydana geldiği düşünülüyor. Bu da milyarlarca yıl öncesine denk geliyor.
Astronominin tahminlerinden biri; Dünya’ya Mars gezegeni büyüklüğünde bir gezegenin çarptığı ve bu çarpışmanın sonucu olarak bir parçalanma yaşanıp Ay’ın oluşmuş olabileceği yönünde.
Ay her yıl 4 santimetre uzaklaşıyor
Ay’ın Dünya üzerinde ölçülebilen en büyük etkisi med-cezir olarak bilinen gel-git durumu. Dünya ve Ay arasındaki çekim kuvveti, suyla kara arasındaki “adhezyon” denilen; birbiriyle ilişkili farklı maddelerin arasındaki çekim gücünden çok daha büyük. Bu sebeple, Ay’ın Dünya üzerinde yarattığı kütleçekim kuvveti, Dünya’ya olan uzaklığının değişmesiyle okyanus ve denizlerin kabarma veya alçalmasına yol açıyor.
Fakat Dünya’da yaşanan med-cezirin tamamı Ay nedeniyle oluşmuyor. Yaklaşık üçte bir oranında Güneş’in kütle çekim etkisi de med-cezirin yaşanmasında rol oynuyor. Ay, med-cezire sebep olan bu durum nedeniyle Dünya’dan her yıl 4 santimetre kadar uzaklaşıyor.
Ancak bu uzaklaşma Dünya-Ay arasındaki etkiyi değiştirmiyor. Çünkü Dünya da bu uzaklaşma etkisi nedeniyle her yıl kendi etrafında dönme süresini 0,02 milisaniye uzatıyor.
Dünya üzerinde büyük fırtınalar oluşurdu
Bilindiği gibi; Dünya’nın kendi etrafındaki dönüş süresi 1 güne karşılık geliyor. Yani Ay ilk oluştuğunda Dünya’ya çok daha yakınken, Dünya’nın dönme hızının da bu nedenle farklı olduğu ve bir günün 8 saat uzunluğunda yaşandığı tahmin ediliyor.
Sonuç olarak Ay olmasaydı, Dünya kendi ekseni etrafında şu anki hızına kıyasla çok daha yüksek bir hızla dönecek ve hem yüzeyindeki rüzgarlar çok şiddetlenecek, hem de gün süresi kısalacaktı.
Böyle bir senaryoda hava, kara ve denizler arasındaki ısı değişimi daha hızlı olur ve doğu-batı doğrultusunda saatteki hızı yaklaşık 160 kilometre olan kasırgalar eserdi.
Bu derece sert iklim koşulları, başta insan olmak üzere karmaşık yapıdaki organizmaların yaşaması için elverişsiz bir ortam anlamına geliyor.
Zaten med-cezirin bile olmaması ya da sadece Güneş etkisiyle çok düşük oranda yaşanması okyanus yaşamının hiçbir zaman oluşmamasına sebep olabilirdi.
Kısacası Dünya’nın bugünkü yaşanabilir halini önemli oranda Ay’ın varlığına borçlu olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
MYGazete Haber Merkezi
