Öncelik yaya

2019 yılı “Yaya Öncelikli Trafik Yılı” ilan edildikten sonra  “Öncelik Hayatın, Öncelik Yayanın” sloganıyla kampanya başlatıldı. Kural basit: Araç sürücüleri kavşak giriş - çıkışlarına, yaya- okul geçitlerine yaklaşırken yavaşlamak, buralardan geçen- geçmek üzere bulunan yaya varsa durarak ilk geçiş hakkını onlara vermek zorunda…

Kazalarda YAYA UNSURUNDAN KAYNAKLI ölüm ve yaralanma olayları fazla olduğundan uygulama mantıklıydı ama alt yapısı yoktu ve yeni sorunların başlamasına vesile oldu. Şöyle ki; ışıklı kavşaklardan geçen yayalar ışığa hiç bakmadan kendini yola atmaya başladı. Kavşakta yaya geçidi var ama kırmızı yanmış yayaya, ‘’Ben yayayım, benim hakkım, paldır küldür geçeceğim’’ diyor artık. Yayalar için kırmızı ışık yandığı esnada yaya geçidinden kendini yola atan yayalara çarpmak üzereyken son anda yayayı fark ederek durmak zorunda kalıyor sürücüler.

Yaya üstünlüğünün yanlış anlaşılacağını, bu yüzden özellikle kavşaklarda kazaların yaşanacağını aktarmak adına Sürücü Kursları Ve Çalışanları Dernek başkanı olarak Sayın Valimiz ile görüşmek istedik ama maalesef mümkün olmadı yoğunluk sebebiyle olsa gerek.

Olup olmadık yerde kendilerini yola atan yayalar yüzünden ciddi sıkıntı yaşıyoruz. Yayaya çarpmamak için ani fren yapan araçlara arkadan çarpma durumları çoğaldı. Sürücü kursları olarak bizde vatandaşlarımızla aynı sıkıntıları yaşıyoruz, eğitimlerimizde ve direksiyon sınavlarında kuralsızca yola atlayan yayaların çoğaldığını gözlemliyoruz. Eğitmenler olarak sınav yapıcılara kuralları anlatmakta zorlanıyoruz. Yayaların hatalı davranışları nedeniyle sınavda bırakılan öğrencilerimiz var. Yetkililerin de bu hususta sınavda kaldığını söylemeye gerek yok sanırım. İstisnai bir durum da olsa sınav yapıcıların kuralları bilmemesi ve kul hakkına giriyor olmaları korkunç olsa da acı gerçeğimiz.

Birçok yaya trafik işaretlerinden anlamıyor, “Yayaların ışıkları pek umursadığını da zannetmiyorum. Değerli yayalar “her yerde yaya geçiş üstünlüğü yoktur” .Yayanın bazı kavşaklardan geçmesi için ise yeşil yaya figürünün süresinin uzatılması gerekiyor. Yeşil yaya figürünün süresinin kısalığı da kural tanımazlığı teşvik etmekte.  
                                                                                                                                                 
Bazı ülkelerde yayaları algılayan gece görüş sistemleri ve radar teknolojisi ile en yüksek hızda dahi hatasız yaya saptaması yapan cihazlar araçların standart donanıma eklenmeye başlandı. Ülkemizde de yaya güvenlik sistemlerinin yasalarla zorunlu hale getirilmesi gerekir. Bilgisayar-kontrollü kaportalar çağındayız. Çarpmaya duyarlı esneyen tamponlar var artık.  AB ülkelerinde yayaların korunması amacıyla bir yasa yürürlükte. Bu yasa, araçların çarpışma sırasında yayaya en az zararı verecek hale getirilmesini öngörüyor. Üretilen bütün yeni modellerin bu yasaya uyum sağlaması gerekiyor. Bir otomobil yayaya çarptığı zaman tampon, bacakları alttan yukarı doğru iter. Gövdenin üst kısmı, kaportanın ön kısmında, ekseni üzerinde döner ve kafa ön cama veya kaportanın üst kısmına hızla çarpar. Yaya ölümlerinin yüzde 80’ninin nedeni bu kafa darbeleridir. Bu teknolojiye ekonomik gücümüz yeter mi bilinmez lakin o güne kadar araçların ve motosikletlerin (refüjde) yaya geçidinden geçmemesi en büyük temennimiz yine memlekette yayaların yoldan yürümemesi, yola olmadık yerlerde atlamaması en büyük duamız.
                                                   
Trafiğe uyumsuzluk aynı Trafiğe uyum gibi doğumdan ölene dek günlük olaylarla karşı karşıya gelen her insanın yaşadığı doğal bir ÖĞRENME SÜRECİDİR. Bu süreç, insanın içinde bulunduğu ortamda olumsuzluklara istinaden talebin doğması ile başlar ve yazılı kuralların dengelerini bozar. Bozulan dengelerin tekrar kurulabilmesi için bireylerin topluma uyma istekleri ve grupların fikir, düşünce ve kararlarını kolaylıkla değiştirebileceği yegâne unsur eğitim ve cezadır. Yapılan bir araştırmada ülkemizde kuralları fırsat buldukça ihlal ettiğini söyleyenlerin oranı %64; bu istatistik bilgiyi de paylaşmış olayım.

Son olarak: Derinlerde bir yerde trafikte isyan etmeyi sürdürüyoruz, bir yanımız kendimiz olmayı sürdürmek istiyor öteki yanımızsa kurallara uyum sağlamak istiyor. Ne zor bir savaş!