Neme lazım
24.04.2021 12:32Kanuni Sultan Süleyman çok güçlü bir duruma getirdiği Osmanlı Devleti’nin akıbetini de düşündüğü için neler olursa çöküş yaşanabileceğini sadrazamı aracılığı ile Türk alimi Yahya Efendi’ye sorduğunda, Yahya Efendi, cevaben “NEME LAZIM BE SULTANIM.!” demiş.
Kanuni bu tek cümlelik cevabın ne anlama geldiğini sorunca da Yahya Efendi, Topkapı Sarayında sergilenen mektup ile cevabı göndermiş.
Mektupta özetle;
Bir devlette zulüm yayılırsa, haksızlık, hukuksuzluk ve yolsuzluk sıradan bir hale gelmesine rağmen, işitenler “NEME LAZIM” derse.
Koyunları kurtlar değil de çobanlar yerse ve bilenler susup gizlerse.
Fakirlerin, muhtaçların, yoksulların, kimsesizlerin feryadını kimse duymazsa, o zaman devletin sonu görünür.
Eğer bunlar mevcut ise devletin hazinesi boşalır.
Halkın güven ve itimadı sarsılır.
Asayişe itaat hissi kaybolur.
Halkın umutları yok olur.
Devletin yıkılması mukadder ve kaçınılmaz hale gelir.
Demiş.
Yüzyıllar önce söylenmiş ve hiçbir zaman geçerliliğini yitirmeyecek gerçekler.
Osmanlı neden yıkılmış fazla araştırmaya gerek yok her halde. ?
Bu mektubun içeriğini okuduğumda aklıma gelen ilk şey ne oldu biliyor musunuz.?
Bir ülkeyi yönetenler ne kadar iyi niyetli olursa olsun, etrafına sarmış birçok kişinin, yaşanan olumsuzlukları karar merciine iletmemesi, iletmek isteyenlere engel olması geldi.
Bir olumsuzluğun topluma yansımasına son vermek ancak olumsuzluğa ilişkin bilgi ve tespitleri bilmekten geçer ancak o zaman tedbirler geliştirilebilir.
Kanuni’nin yaklaşımı ne kadar güzel.
Büyüttüğü Osmanlının ileride çökmemesi için önceden tedbir almak için ilim insanına soruyor fikrini alıyor. Buna sadrazam ve etrafındakiler engel olmuyor.
Ne yazık ki her gelen padişah aynı davranmamış ki Osmanlı çökmüş.
Her yöneticinin bu mektubu çerçeveleterek odasına asması gerekiyor galiba.
Yorumlar
Yazarın Diğer Yazıları
- Dinimizi yaşamak o kadar kolay ki10.03.2024
- Hem Ali hem yerli hem de kaya!29.02.2024
- Kara sinek ve çay!17.02.2024 Tümünü Gör