Aşıdan sonra neler olacak? İşte koronavirüsün geleceği

Science Dergisi'nde yayınlanan bilimsel makale Newyork Times Gazetesi sayfalarında da yer buldu ve büyük ilgi çekti. Makalede milyonlarca kişi aşılanırken bu gelişmenin ardından neler yaşanabileceği konusunda yapılan araştırmaların verileri açıklandı.

Makalede bilim adamlarının aşı sonrası dünyanın durumu için rahatlatıcı gelişmeler yaşanacağı öngörüsünde bulundukları ancak yine de beklenmeyen durumların yaşanabileceği ifade ediliyor.

Araştırmaya göre koronavirüs bundan daha kötü bir sonuç yaratmayacak. Doğal enfeksiyon ve aşılamanın ardından virüsün soğuk algınlığından daha fazla tehdit olmayacağı açıklandı.

Makalenin çevirisinde şu ifadelere yer verildi:

"Virüs şu anda korkunç bir tehdit çünkü onunla savaşmak için eğitilmemiş yetişkin bağışıklık sistemini alt edebilen alışılmadık bir patojen. Herkes virüse veya aşıya maruz kaldıktan sonra artık durum böyle olmayacak.

Öte yandan çocuklar, vücutları için yeni olan patojenler tarafından sürekli olarak sorgulanır ve bu koronavirüsü savuşturmada yetişkinlerden daha becerikli olmalarının bir nedenidir. Yapılan çalışmalar virüsün yalnızca 5 yaşından küçük çocuklarda riskli olabileceğini, onları bile sadece burun çekmeye maruz bırakacağını ya da hiçbir belirti göstermeyeceğini öne sürüyor.

Diğer bir deyişle, koronavirüs, düşük seviyelerde dolaşan ve nadiren ciddi hastalığa neden olan bir “endemik patojen” hale gelecektir."

Atlanta'daki Emory Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olan Jennie Lavine, “Bu tür bir endemik duruma ulaşmanın ne kadar sürdüğünün zamanlaması, hastalığın ne kadar hızlı yayıldığına ve aşılamanın ne kadar hızlı uygulandığına bağlıdır” dedi. Yani şu andaki öncelik, herkesi olabildiğince çabuk aşılamak olarak gözüküyor.
Lavine ve meslektaşları, yeni patojenin kaderine dair ipuçlarını bulabilmek için diğer altı insan korona virüsüne - yani soğuk algınlığına neden olan dört virüsün yanı sıra SARS ve MERS virüslerine baktılar.

Dört yaygın soğuk korona virüs endemik ve yalnızca hafif semptomlar üretiyor. Sırasıyla 2003 ve 2012'de ortaya çıkan SARS ve MERS, insanları ciddi şekilde hasta etti, ancak geniş çapta yayılmadılar.

Dr. Lavine ve meslektaşları, bu koronavirüslerin tümü benzer bir bağışıklık tepkisi üretirken, yeni virüsün en çok endemik soğuk algınlığı koronavirüslerine benzediğini öne sürüyor.

Araştırmacılar, önceki bir araştırmadan elde edilen verileri yeniden analiz ederek, soğuk algınlığı koronavirüsleriyle ilk enfeksiyonun ortalama 3 ila 5 yaşlarında meydana geldiğini buldular. Bu yaştan sonra, insanlar tekrar tekrar enfekte olabilir, bu da bağışıklıklarını güçlendirir ve virüslerin dolaşımını sürdürür.
Araştırmacılar, yeni koronavirüs için benzer bir gelecek öngörüyor.

Dr. Lavine, virüsün ne kadar hızlı yayıldığına ve bağışıklık tepkisinin gücüne ve uzun ömürlülüğüne bağlı olarak, koronavirüsün endemik hale gelmesinin birkaç yıl ila on yıllarca süren doğal enfeksiyonlar olacağını söyledi.

Dr. Lavine şunları söyledi: "Aşı olmadan, endemik duruma giden en hızlı yol aynı zamanda en kötüsüdür. Sürü bağışıklığının bedeli, yaygın hastalık ve ölüm olacaktır. Aşılar bu hesabı tamamen değiştirir: İnsanlar ne kadar hızlı aşılanabilirse o kadar iyidir. Etkili bir aşılama uygulaması, korona virüsün endemik bir enfeksiyon haline gelmesi için zaman çizelgesini bir yıla, hatta yalnızca altı aya indirebilir."

Yine de, Dr. Lavine aşıların korona virüsü ortadan kaldırmasının pek olası olmadığını tahmin etti. Virüs çevremizde daha iyi huylu olsa da kalıcı hale gelecektir.

Diğer uzmanlar, bu senaryonun sadece makul değil, aynı zamanda muhtemel olduğunu söyledi.

San Diego'daki La Jolla İmmünoloji Enstitüsü'nde virolog olan Shane Crotty, “Tamamıyla aynı fikirde olduğum bir makale” dedi.

Dr. Crotty, “Eğer aşılar insanların virüsü bulaştırmasını engelliyorsa, o zaman daha çok, çocuklar dahil herkesi aşıladığınız kızamık senaryosuna benziyor ve virüsün insanlara bulaştığını artık görmüyorsunuz” dedi.

Aşıların hastalıkları önleyeceği daha akla yakın ancak bu illa ki enfeksiyon ve bulaşma anlamına gelmiyor. Ve bu, korona virüsün dolaşmaya devam edeceği anlamına geliyor.

Toronto Üniversitesi'nden bir immünolog olan Jennifer Gommerman, “Şu anda sahip olduğumuz aşıların, enfeksiyonu önlemek için gerekli olan türden sterilize edici bağışıklık sağlaması olası değil” dedi.

Koronavirüs ile doğal enfeksiyon, burun ve boğazda güçlü bir bağışıklık tepkisi oluşturur. Ancak mevcut aşılarla Dr. Gommerman, "Gerçek üst solunum yolunda doğal bir bağışıklık tepkisi almıyorsunuz, kolunuza bir enjeksiyon alıyorsunuz" dedi. Bu, aşılamadan sonra bile enfeksiyonların ortaya çıkma olasılığını artırır.

Sonuç olarak, Dr. Lavine’nin modeli, yeni korona virüsün soğuk algınlığı korona virüslerine benzer olduğu varsayımına dayanıyor. Ancak Boston'daki Harvard TH Chan Halk Sağlığı Okulu’nda epidemiyolog olan Marc Lipsitch, bu varsayımın tutmayabileceği konusunda uyardı.

Dr. Lipsitch, “Diğer koronavirüs enfeksiyonları uygulanabilir olabilir veya olmayabilir, çünkü bu koronavirüslerin daha yaşlı veya zayıf bir kişiye neler yapabileceğini görmedik” dedi.

Bir başka makul senaryo, virüsün, bazı yıllarda hafif ve diğerlerinde daha ölümcül olan mevsimsel gribe benzeyebileceğini yönünde. Koronavirüsün bağışıklık tepkisinden kaçan yeni mutasyonları da tabloyu karmaşıklaştırabilir.

Dr. Lipsitch, “Soğuk algınlığı koronavirüslerine dönüşme tahminleri, paramın çoğunu koyduğum yer” dedi. "Ama bunun kesinlikle garanti olduğunu sanmıyorum."

Soğuk algınlığı korona virüslerinin ilk kez ne zaman ve nasıl ortaya çıktığı bir muamma, ancak yeni koronavirüsün ortaya çıkmasından bu yana, bazı bilim insanları, dünya çapında yaklaşık bir milyon insanı öldüren 1890'da bir pandeminin OC-43'ten kaynaklanmış olabileceği teorisini yeniden gözden geçirdiler.

Kanada'daki Montreal Klinik Araştırma Enstitüsü'nden bir immünolog olan Andre Veillette, “İnsanlar, salgını sona erdiren OC-43'e karşı düşük dereceli, geniş bir bağışıklık geliştirdiğini öne sürdüler” dedi.

OC-43 Nedir?

İnsan koronavirüsü OC43, insanları ve sığırları enfekte eden Betacoronavirus 1 türünün bir üyesidir. Enfekte edici koronavirüs, N-asetil-9-O-asetilnöraminik asit reseptörüne bağlanarak konak hücresine giren zarflı, pozitif anlamda, tek sarmallı bir RNA virüsüdür.