Tarihçi-Yazar Ümit Doğan madde madde açıkladı! Nasrettin Hoca gerçekte kim ?

Özellikle Türk tarihiyle ilgili yazdığı kitaplarla dikkat çeken yazar Ümit doğan, Nasreddin Hoca’nın, ahilik* teşkilatının kurucusu olan Ahi Evren olduğunu iddia etti. Sosyal medya hesabından yaptığı araştırmanın sonuçlarıyla ilgili kısmi bilgiler veren Doğan, “Nasreddin Hoca fıkralarında Ahi Evren’in hayatından izler bulunması, Ahi Evren’in bir dönem Akşehir’de yaşamış olması, Mevlana’nın Mesnevi’de onu Cuha (komik, güldüren kimse) diye nitelendirip hicvetmesi bu görüşü kuvvetlendirmektedir” dedi.

İşte Ümit Doğan’ın Nasreddin Hoca araştırmasının madde madde sonuçları:

Tarihçi-Yazar Ümit doğan twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Nasreddin Hoca’nın gerçekte Ahi Evren olduğunu gösteren bulgularıyla ilgili madde madde şu paylaşımları yaptı;

1)Ahi Evran (Evren) Nasîrüddin Mahmûd Azerbaycan’ın Hoy kasabasından doğmuştur.

2)Horasan ve Maveraünnehir’de eğitim almış, Fahruddin Razi’nin talebesi olmuştur. Bağdat’ta Fütüvvet Teşkilatı’na girmiştir.

3)Kayınpederi Şeyh Ehvadüddin Kimrani ile Anadolu’ya gelerek Kayseri’ye yerleşmiş, ilk Ahi teşkilatını burada kurmuştur. 1255’te I. Alaeddin Keykubad’ın isteği üzerine Konya’ya gitmiştir.

4)Günümüzde “tabak” dediğimiz “debbağ” yani dericilerin piri olan Ahi Evren’in atölyesinin mahzeninde yılan beslediği ve yılan derisinden kırbaç ve kemer ürettiği ifade edilmektedir.

5)Ahi Evren dağlara çıkıp yılan yakalamakta ustadır ve yılanların zehrinden panzehir üretmektedir. Tıp alanında Kitabü’l Efai (Yılanlar Kitabı) adlı eseri yazmıştır. Yılanlar konusundaki ustalığı ona yılan ve ejder anlamına gelen “Evren” denilmesine sebep olmuştur.

6)20 kadar eserinin olduğu bilinen Ahi Evren, Hacı Bektaş-ı Veli ve Sadreddin Konevi’nin yakın dostudur.

7)Ahi Evren, bildiğimiz Nasreddin Hoca mıdır? Prof. Dr. Mikail Bayram, Ahi Evren’in latifeler içeren iki kitabını ortaya çıkarıp Nasreddin hoca fıkraları ile karşılaştırmıştır. Bazı fırkaların bizzat aynı olduğunu, bazılarının arasında da büyük benzerlik olduğu görmüştür.

8)Nasreddin Hoca fıkralarında Ahi Evren’in hayatından izler bulunması, Ahi Evren’in bir dönem Akşehir’de yaşamış olması, Mevlana’nın Mesnevi’de onu Cuha (komik, güldüren kimse) diye nitelendirip hicvetmesi bu görüşü kuvvetlendirmektedir.

9) Ahi Evren II. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde Babai Hareketi’ne dahil olduğu gerekçesiyle tutuklandı. Bu sırada Baycu Noyan komutasındaki Moğollar Anadolu’ya girdi. Moğol işgali başladı.

10) Şems’in öldürülmesinin ardından Ahi Evren ve Alaüddin Çelebi Kırşehir’e yerleştiler.

11) Cacaoğlu Nureddin, emrindeki orduyla Kırşehir üzerine yürür ve ay tutulmasının olduğu bir gecede Kırşehir’deki Ahileri katleder. Bu katliamdan Ahi Evren ve Mevlana’nın oğlu Alaüddin Çelebi’de sağ çıkamamışlardır.

*Ahilik: Ahi Evran tarafından Hacı Bektaş-ı Veli'nin tavsiyesiyle kurulan esnaf dayanışma teşkilâtıdır.

AHİ EVREN KİMDİR?

Ahi Evren olarak yaygın bir üne sahip olan tarihi kişiliğin asıl adının ve künyesinin Şeyh Nasırü'd-din Ebü'l-Hakayık Mahmud b. Ahmed el-Hoyî olduğu ifade edilmektedir. "Keramat-i Ahi Evren" adlı eser ve bazı "Ahi Şecerenameleri"nde Ahi Evren'in 93 yıl yaşadığı ifade edilmektedir. Künyesinden onun Azerbaycan'ın Hoy kasabasından olduğunu öğrenmekteyiz. Hoy ve çevresi sultan Tuğrul Bey zamanından beri bir Türkmen yerleşim bölgesidir. Özellikle bu bölge Selçuklular'ın yığınak merkezi idi. Aynı zamanda burası tarihi ticaret yollarının kavşağında bulunan, Anadolu'nun Türkleşmesinde bir üs vazifesi gören ve verimli topraklara sahip olan bir kültür şehri idi. Bu bilgiler ve tarihi süreç göz önünde bulundurulduğunda Ahi Evren'in Fars değil, Türk olduğu kesinlik kazanmaktadır.