Türkiye'de koronavirüs aşısı geliştiren merkezlerden biri olan Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi'nde 'SARS-COV-2' virüsü için üretilen iki aşı, hayvan deneyleri aşamalarından başarıyla geçti. Üretilen inaktif aşının ocak ayında faz çalışmalarına başlanacağını belirten Selçuk Üniversitesi Aşı Geliştirme ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Osman Erganiş, "İnsanlar bu aşıları 2021 haziran ve temmuz ayı gibi topluca kullanabilir" dedi.
Koronavirüs aşısı geliştiren 13 merkezden biri olan Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, iki farklı inaktif aşı geliştirdi. Üniversitenin Aşı Geliştirme ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Osman Erganiş başkanlığında Bilkent Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Pendik Veteriner Kontrol Araştırma Enstitüsü’nde farelere uygulanan aşılar, testlerden başarıyla geçti.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na başvurmak için dosya hazırladıklarını belirten Prof. Dr. Osman Erganiş, şunları söyledi:
"Biz inaktif aşı yapıyoruz. 'SARS-CoV-2' virüsünü izole ettik. 20 hastadan 13 tane izole ettik. Ekip olarak da Pendik Veterinerlik Araştırma Enstitüsü’nde biogüvenlik seviyesi 3 olan bir laboratuvarda, çok riskli olan bu virüsün orada üretilmesi için TÜBİTAK'a proje verdik. Virüsleri ürettikten sonra bunlardan farklı modellerde aşı hazırladık. Bu aşılarımızı farelerde iki farklı deneme ortamında, Bilkent Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Pendik Veteriner Kontrol Araştırma Enstitüsü’nde farelerde denemelerimizi tamamladık. 5 farklı formulasyondan iki formülasyonun çok daha iyi sonuç verdiğini gördük."
Şu an Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na başvuracak dosyalarını hazırladıkladığını dile getiren Erganiş, "İki farklı formülasyonda aşı hazırladığımızı düşünüyoruz. İkisi de inaktif. Ama Türkiye’de bizim dışımızda 12 proje daha var. Ülkemizin en büyük kazanımı diye bakıyorum ben buna. Farklı aşı modelleri çalışıyoruz. Birkaç aşının mutlaka başarılı olabileceğine inanıyoruz. Bu da ülkemiz için büyük bir kazanç olacaktır. Örneğin, yaşlılarda farklı bir formülasyon uygulanabilir. Hamile kadınlarda farklı bir sistem uygulanabilir. İmmün sistemi baskılanmış çocuklarda farklı uygulanabilir. Gençler de farklı olabilir. Dolayısıyla, tek bir model aşıyla yol alınması riskli." dedi.
"Bizim birkaç yıl öncesinde hayvanlardaki koronavirüs ile alakalı aşı hazırlığımız vardı"
Kısa sürede en güvenilir aşıları üretmek için ekip arkadaşlarıyla imece usulüyle çalıştıklarını söyleyen Prof. Dr. Erganiş, "Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi olarak bizim fakültelerimiz içinde en önemli yönümüz, yaklaşık 30 yıldır aşı çalışan bir bölümüz. Tabii biz bu aşıları hayvan sağlığına yönelik çalışıyoruz. Çünkü bulaşıcı hastalıklar, hayvanlarda daha çoktur. Bizim birkaç yıl öncesinde hayvanlardaki koronavirüs ile alakalı aşı hazırlığımız vardı. Tarım Bakanlığı’nın talep ettiği bir konuydu. TÜBİTAK Başkanlığı tarafından davet edilip bizden istendiğinde, bizim en iyi, en hızlı geliştirebileceğimiz inaktif aşı yapabiliriz dedik ve başladık. Alanında başarılı ekip arkadaşlarımız var. Onlarla birlikte, bu ülkeye kısa sürede en güvenilir aşıları geliştirmek için imece usulüyle çalışıyoruz'' dedi.
"2021 yılı haziran ve temmuz ayı gibi hesaplıyorum"
Aşının kullanabileceği tarihi açıklayan Prof. Dr. Osman Erganiş, ''Deney hayvanları kısmı tamamlanmış aşı modelleri var. Bunların bir an evvel dünya standartlarındaki tesislerde üretilip, faz çalışmalarına başlanılması lazım. Bizim ürettiğimiz aşı da ocak ayı gibi faz çalışmalarına başlayacak. İnsanlar bu aşıları topluca ne zaman kullanabilir dersek, 2021 yılı haziran ve temmuz ayı gibi hesaplıyorum. Dünyada biz çok geç kalmadık" diye konuştu.
Kaynak: DHA
